Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Fransız medyasına yaptığı değerlendirmede, “Görüşümüze göre, kolektif güvenlik anlaşması Ermenistan’a yönelik, özellikle de 2021-2022 yıllarında yerine getirilmedi ve bunu görmezden gelemezdik. Bu anlaşmaya katılımımızı dondurduk. Bakalım ne olacak” ifadelerini kullandı.
Sputnik’te yer alan habere göre Erivan, defalarca KGAÖ ve Rusya’yı yükümlülüklerini yerine getirmemekle suçlamıştı. Ermenistan Güvenlik Konseyi Sekreteri Armen Grigoryan, 2022 Eylül ayında ‘geniş çaplı saldırıya’ uygun tepki vermemekle suçladığı KGAÖ’den hiçbir beklentileri olmadığını dile getirmişti.
Başbakan Paşinyan, 23 Kasım 2023 tarihinde Minsk’te düzenlenen KGAÖ Zirvesi’ne katılmayı reddetti.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ermenistan’ın KGAÖ’nün ortak tatbikatlarına ve eğitimlerine katılımının önemli olduğunu dile getirdi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise KGAÖ dahil tüm konularda Ermeni dostlarla diyalogu sürdüreceklerini açıklamıştı.
KOLEKTİF GÜVENLİK ANLAŞMASI ÖRGÜTÜ NEDİR?
Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ), Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından, 1992’de kurulan bir askeri ittifaktır.
Bu örgüt, üye ülkeler arasında askeri işbirliğini güçlendirmeyi, bölgesel ve uluslararası güvenliği sağlamayı amaçlar. KGAÖ, başlangıçta Bağımsız Devletler Topluluğu’nun bir parçası olarak kurulmuş, daha sonra kendi başına bağımsız bir örgüt haline gelmiştir.
KGAÖ’nün üyeleri genellikle eski Sovyet cumhuriyetlerinden oluşmaktadır. Nisan 2023 itibarıyla KGAÖ’ye üye ülkeler şunlardır:
Rusya – KGAÖ’nün lideri konumunda ve örgütün askeri kapasitesine en büyük katkıyı sağlayan ülkedir.
Belarus – Rusya ile sıkı siyasi ve askeri ilişkileri bulunan bir ülkedir.
Kazakistan – Orta Asya’nın en büyük ve ekonomik açıdan en güçlü ülkesidir.
Kırgızistan – Orta Asya’da stratejik öneme sahip bir ülkedir.
Tacikistan – Orta Asya’da, özellikle güvenlik ve sınır meseleleri konusunda KGAÖ ile işbirliği yapmaktadır.
Ermenistan – Güney Kafkasya’da, güvenlik ihtiyaçları nedeniyle KGAÖ’de yer almakta, ancak son zamanlarda örgüte eleştirel yaklaşmaktadır.
Örgüt, üye ülkeler arasında askeri alanda işbirliğini ve koordinasyonu teşvik etmek, bölgesel barış ve güvenliği korumak amacıyla ortak askeri tatbikatlar düzenlemekte ve üyeler arasında güvenlik konularında işbirliğini artırmaya yönelik adımlar atmaktadır.
KGAÖ, aynı zamanda dış tehditlere karşı “kolektif savunma” ilkesine dayanır ve “üye ülkelerin egemenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü koruma” taahhüdünde bulunur.
